Eindhovensebaan 4
Uit het rapport Luchtkwaliteit in Limburg dat is opgesteld door de GGD Limburg-Noord en de GGD Zuid Limburg blijkt dat Nederweert het slechtste scoort van alle Limburgse gemeenten op het gebied van nieuw vastgestelde longkanker en vroegtijdige sterfte in dagen als gevolg van onze slechte luchtkwaliteit. De gemiddelde blootstelling aan PM10 én de gemiddelde blootstelling aan PM2,5 blijkt in geen enkele Limburgse gemeente zo hoog te zijn als in de gemeente Nederweert. Bovendien staan veel woningen in Nederweert bloot aan te veel stank. Ook dit heeft een negatief effect op de gezondheid van onze inwoners.
Daarnaast heeft Nederweert een stikstofprobleem. De Groote Peel vormt een van de grootste stikstofknelpunten in Nederland. De landbouw in Nederweert is hier in hoge mate verantwoordelijk voor. Dit komt met name door de uitstoot van ammoniak door onze intensieve veehouderij. In 2022 had Nederweert ruim 2 duizend geiten, ruim 16 duizend koeien, ruim 250 duizend varkens en ruim 2,5 miljoen kippen. Hoewel het aantal veebedrijven sinds het jaar 2000 enorm is afgenomen, is er in 2022 nog steeds geen afname in het aantal dieren te zien. Het aantal varkens lijkt zelfs toe te nemen.
Op 3 april heeft de verantwoordelijk ambtenaar van de provincie Limburg ons luid en duidelijk laten weten dat de stikstof uitstoot moet worden gehalveerd. Alle wetenschappelijke rapporten laten zien dat dit doel niet bereikt kan worden zonder dat het totaal aantal hokdieren vermindert.
Bovendien kampen we in Nederweert met een tekort aan woningen. Er is stikstofruimte nodig om nieuwe woningen te kunnen bouwen, maar daarvoor zullen de gemeenschappelijke overheden eerst moeten laten zien dat wij in staat zijn de stikstofuitstoot terug te dringen. Al het beleid in Nederweert zou dan ook vol gericht moeten zijn om het extensiveren en verduurzamen van de landbouwsector.
In dit kader begrijpt onze fractie niet wat er gaande is rondom fijnstofknelpunt Eindhovensebaan 4. Uit de door onze fractie opgevraagde stukken begrijpen wij dat het college drie opties heeft besproken:
- Uitkoop woning en plaatsen droogtunnel bij bedrijf
- Stoppen met pluimvee voor bedrag uitkoop en droogtunnel samen
- Stoppen met pluimvee en varkens
De betreffende ondernemer blijkt een voorkeur te hebben voor optie 2 (stoppen met pluimvee) of voor optie 3 (stoppen met pluimvee en varkens). Toch kiest het college voor optie 1: het uitkopen van de woning.
Dit is voor onze fractie onbegrijpelijk. Onze fractie geeft het college mee om per direct contact op te nemen met de provincie en dit bedrijf als stopper op te nemen in versie 1.0 van het Limburgs Programma Landelijk Gebied. Het Transitiefonds van het Rijk biedt namelijk mogelijkheden voor concrete maatregelen ter verbetering van natuur, water en klimaat en op deze manier hoeft het stoppen van deze ondernemer met pluimvee en varkens onze gemeente geen cent te kosten.
Conflicthantering in Nederweert
Menselijk, Eerlijk, Duurzaam. Met deze woorden is GroenLinks een jaar geleden gekozen in deze raad. Recente waarnemingen leiden bij onze fractie tot zorgen over de eerste twee begrippen: menselijk en eerlijk. Wij vroegen het het college of zij onze zorgen kon wegnemen.
GroenLinks vindt het heel belangrijk om conflicten zo klein mogelijk te houden, door goed naar partijen te luisteren, te investeren in onderlinge relaties en te werken aan wederzijds begrip tussen betrokken partijen. Onze fractie krijgt echter de indruk dat dit college eerder aanstuurt op escalatie van conflicten. Deze indruk is gebaseerd op de volgende waarnemingen:
- Uit recente publicaties in de media hebben wij begrepen dat restaurant Diverso een dwangsom opgelegd heeft gekregen wegens veronderstelde overtreding van geluidsnormen.
- Wij hebben een brief van de gemeente aan Coöperatie Zuidenwind gezien waarin Zuidenwind een dwangsom krijgt opgelegd wegens veronderstelde overtreding van geluidsnormen.
- Wij hebben moeten concluderen dat de gemeente in het verleden een extreem dure advocaat heeft ingeschakeld die de communicatie met onze voormalige erfgoedcommissie beslist geen goed gedaan heeft.
- En het meest schrijnende voorbeeld is wat ons betreft dat van een oud-medewerker van deze gemeente die al sinds 2009 in een juridisch gevecht gewikkeld is met de gemeente. En het meest opmerkelijke aan dit laatste geval is dat er geen enkele vorm van contact meer lijkt te zijn tussen de gemeente en deze persoon. Ondertussen zijn we 14 jaar verder, heeft Nederweert naar wij hebben begrepen 740.000 euro aan advocaatkosten betaald en lijkt een oplossing verder weg dan ooit.
Onze fractie voelt geen enkele behoefte om een van deze cases inhoudelijk in de raad te bespreken. Maar wat wij wel willen is een groene, gezonde en gelukkige samenleving voor iedereen. Menselijk, eerlijk en duurzaam.
Daarom heeft onze fractie het college gevraagd of er in Nederweert is nagedacht over conflicthantering en of onze indruk klopt dat de gemeente relatief snel juristen inschakelt en dwangsommen oplegt. Of doet het college haar best om zelf het gesprek aan te gaan met partijen die in een conflict betrokken zijn geraakt?
In een uitvoerig antwoord liet de burgemeester ons weten zich tot het uiterste in te spannen om conflicten te voorkomen. Het opleggen van dwangsommen ziet zij ook als een middel om conflicten te beeindigen.
Reglement van Orde
De GroenLinks-fractie is blij met het initiatief van de griffier om het Reglement van Orde van onze gemeente te actualiseren. Wij zien dit raadsvoorstel als een belangrijke verbetering ten opzichte van het Reglement van Orde dat in april 2022 is vastgesteld. Echter, onze fractie vind ook dit Reglement van Orde nog onvoldoende.
De gemeenteraad is in de huidige verhoudingen een vorm van lekenbestuur. Dit betekent dat raadsleden maar beperkt de tijd hebben om het raadswerk uit te voeren. Onder burgers zit soms heel gespecialiseerde kennis en wij als raadsleden kunnen onmogelijk van alles iets weten. Hetzelfde geldt voor alle hardwerkende ambtenaren in het gemeentehuis. Daarom vindt GroenLinks dat wij als raad onszelf tekortdoen als wij overbodige beperkingen opleggen aan mensen van buiten die de raad aanschrijven of die de raad willen toespreken.
Om deze reden diende GroenLinks twee amendementen in. Het eerste amendement gaat over het spreekrecht voor burgers.
Normaal gesproken wordt het spreekrecht voor burgers geregeld in commissievergaderingen. De informatie– en meedenkavonden zoals we die in Nederweert kennen zijn geen commissievergaderingen. Deze avonden bieden burgers volgens GroenLinks onvoldoende gelegenheid om de raad te kunnen toespreken.
In de modelverordening voor raadscommissies van de VNG (referentie 2) komt de tekst zoals die verwoord wordt in Artikel 15 lid 2 a t/m e van het voorliggende RvO niet voor. Wij vinden de tekst in deze artikelen dan ook overbodig. Volgens GroenLinks schrikken alle beperkingen die hier genoemd worden mensen die het belangrijk vinden om hun kennis of hun zorgen met ons te delen onnodig af. Daarom stelt GroenLinks voor om Artikel 15 lid 2 a t/m e te schrappen. Dit is verwoord in het eerste amendement.
Daarnaast diende onze fractie een amendement in over artikel 24 ingekomen stukken.
Volgens GroenLinks werpt artikel 24 lid 3 ook onnodige beperkingen op voor burgers die zich tot de raad willen wenden. Raadsleden zijn prima in staat om uit de ingekomen brieven te selecteren welke brieven zij relevant achten. Een schifting aan de voorzijde door de voorzitter van de raad vindt GroenLinks niet alleen overbodig, het legt raadsleden bovendien beperkingen op. Wij worden namelijk allemaal geacht een baan te hebben en door deze tekst worden wij genoodzaakt om vrij te nemen om een afspraak te maken met onze griffier en naar het gemeentehuis te komen om überhaupt kennis te kunnen nemen van brieven die aan de raad gericht zijn. Onze fractie vindt dit raar.
Ook Artikel 24 lid 4 is in de ogen van GroenLinks overbodig omdat wij als raadsleden allemaal verklaard hebben dat wij ons aan de wet zullen houden. Hieronder valt ook de Algemene Verordening Gegevensbescherming.
Artikel 24 lid 3 en lid 4 komen ook geen van beiden voor in het modelreglement van orde van de VNG (referentie 2). GroenLinks stelde dan ook voor om artikel 24, lid 3 en 4 te verwijderen.
Beide ingediende amendementen vind je hieronder. Geen van de andere raadsfracties stemde met de door ons ingediende amendementen in.
Stankoverlast
Onze fractie heeft bij de ingekomen stukken gezien dat maar liefst 11 omwonenden hun zorgen hebben geuit over nog verder toenemende stankoverlast in onze gemeente. Ook hebben ons geluiden bereikt dat er schroom is onder bewoners die last hebben van stank om zich uit te spreken of op te komen voor hun recht op een gezonde leefomgeving. Men heeft er blijkbaar niet veel vertrouwen in dat gezondheidsklachten door de gemeente serieus worden genomen. GroenLinks is dan ook heel erg benieuwd om van het college te horen hoe zij om wil gaan met de door deze bewoners ingediende zienswijze.
Het college antwoordde op onze vraag dat zij zich nog beraadt over deze kwestie en dat zij op dit moment nog geen antwoord kan geven op deze vraag.