Raadsvergadering 12 en 13 december

Oud Limburgs Schuttersfeest

Na de opening, startte de voorzitter met de mededeling dat Nederweert niet in staat is gebleken om het OLS in 2024 te organiseren. Onze fractie zag hierin een analogie met andere zaken die niet gelukt waren zoals

• het omvormen van Nationaal Park de Groote Peel naar Nationaal Park de Peelvenen,
• uitwerking geven aan het in januari 2020 getekende Schone Lucht Akkoord, en
• het afhandelen van klachten die gericht zijn aan het adres van bestuurders en gemeentesecretaris volgens de verordening klachtadviescommissie.

GroenLinks vroeg zich hardop af of wij, als gemeentebestuur in Nederweert, überhaupt nog wel bij machte zijn om de belangen van de inwoners in deze gemeente op een verantwoorde manier te dienen. Deze uitspraak moet ook gezien worden in het licht van al hetgeen hieronder is beschreven.

Vaststellen van de agenda

Op de maandag voorafgaand aan deze raadsvergadering was er een extra presidiumvergadering ingelast omdat bij twee agendapunten incomplete danwel verouderde bijlagen waren toegevoegd. Dit werd pas vlak voor de raadsvergadering ontdekt door burgers. De agendapunten betroffen:

• Bestemmingsplan De Riet 4 Nederweert-Eind (agendapunt 10)
• Vaststellen bestemmingsplan 'Bedrijventerrein Aan Veertien' (agendapunt 11).

Dit zijn beide politiek gevoelige onderwerpen waarop zienswijzen zijn binnengekomen en waarop insprekers verwacht werden. In deze extra presidiumvergadering werd afgesproken dat de mensen die zouden inspreken en de mensen die zienswijzen hadden ingediend telefonisch op de hoogte gebracht zouden worden dat deze twee agendapunten pas op 6 februari 2024 aan de orde zouden worden. Op de dinsdagmiddag van de raadsvergadering bleek helaas dat een ambtenaar een email had rondgestuurd over dit onderwerp die

• onjuiste informatie bevatte over de voorgestelde wijze van behandeling van deze agendapunten,
• vertrouwelijke informatie bevatte volgens de Algemene Verordening bescherming Persoonsgegevens en
• waarin bovendien gevraagd werd de betreffende email verder te verspreiden.

De D66-fractie verwoordde de zorgen van de hele raad over het voorgevallene uitstekend bij het vaststellen van de agenda. 

Vragenuur en nieuwe leden rekenkamer

Tijdens het vragenuur stelde de GroenLinks-fractie vragen over

• het maatschappelijk belang van de categorieën waarvoor een gemeentecompliment uitgereikt wordt
• de intimiteit van de Gunnerij na de verhuizing naar de Pinnenhof en
• het gemak waarmee klachten over geurhinder lijken te worden afgewimpeld. 

Na de benoeming van twee leden van de rekenkamer Nederweert, waarvoor ook onze fractievoorzitter zich had ingezet, werd helaas geen gelegenheid geboden om te feliciteren. Daarom wenst de GroenLinks-fractie alle leden van de rekenkamer op deze plaats heel veel succes toe bij hun belangrijke werk!

Omgevingsvisie kernen en bedrijventerreinen

Bij het raadsvoorstel vaststelling omgevingsvisie kernen en bedrijventerreinen heeft onze fractie, samen met Nederweert Anders, een amendement ingediend enerzijds om een fout uit het raadsvoorstel te halen. In de nota van zienswijzen stond dat het circulair bouwen van woningen zou worden toegevoegd, maar hierover was niets terug te vinden in de bijlage. Belangrijker was echter dat we de omgevingsvisie in lijn wilden brengen met het in januari 2020 getekende Schone Lucht Akkoord. Helaas stemde naast de indieners alleen D66 voor ons amendement.

Het stelde ons enorm terleur dat het JAN tegen stemde. Een omgevingsvisie gaat enkel over ambitie. Je legt je met een visie nergens op vast. Maar zelfs dát wilde het JAN niet doen. En dat terwijl zij in januari 2020 medeverantwoordelijk waren voor het plaatsen van de volgende tekst op de gemeentelijke website: Uw gezondheid gaat voor onze gemeenteraad boven alles". 

De enige ambitie die onze fractie in deze omgevingsvisie kan ontdekken is dat er een extra bedrijventerrein moet komen. GroenLinks is gezien alle recente ontwikkelingen in ons buitengebied niet overtuigd van nut en noodzaak en daarom stemde GroenLinks tegen dit raadsvoorstel. 

Stankoverlast op woningen

Vervolgens kwam het in onze ogen zeer slechte voorstel Addendum bij de vijfde herziening van de Beleidsregel Omgekeerde Werking Woon- en Leefklimaat aan de orde. De coalitiepartijen CDA, JAN en VVD brachten hierbij tot ons verdriet een amendement in waarmee de grenzen voor het wonen in onacceptabele stank in de gemeente Nederweert tot in het uiterste worden opgerekt. Zelfs eerder vastgestelde tekst in de omgevingsvisie buitengebied haalden de coalitiepartijen met hun amendement onderuit.

Ondertussen wordt er nog niets gedaan aan het bestrijden aan de bron. Volgens onze fractie rijmt het raadsvoorstel niet met de rechterlijke uitspraak van 14 september 2022, waarin geconcludeerd wordt dat geurhinder van meer dan 19,4 odeur in strijd is met het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens. Onze gemeente heeft met de crisis- en herstelwet wel degelijk instrumenten in handen om stankoverlast bij de bron aan te pakken.

Toen de wethouder dit bagataliseerde heeft de GroenLinks-fractie de wethouder geattendeerd op het feit dat Nederweert ondertussen een brief heeft gekregen van een advocaat namens een aantal inwoners uit Nederweert die last hebben van onaanvaardbare geurhinder. Deze advocaat vraagt de gemeente de schending van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens op te heffen door het aantal dieren in een bepaalde stal en daarmee de geuruitstoot zodanig te verminderen dat de geurbelasting op de zwaarstbelaste woning onder de 19,4 odeur blijft. De GroenLinks-fractie heeft veel vertrouwen in deze advocaat omdat het dezelfde betreft als de advocaat die namens burgers betrokken was bij de rechtszaak tegen de staat. De wethouder bleek nog niet op de hoogte te zijn van deze brief.

Helaas werden het slechte amendement én het slechte raadsvoorstel aangenomen. GroenLinks zal echter elke kans blijven aangrijpen die zij ziet om te strijden voor een gezonde leefomgeving van ons allemaal!

Omdat het ondertussen laat geworden was, werd besloten de raadsvergadering op woensdag 13 december voort te zetten (zie hieronder).

Adviescommissie omgevingskwaliteit

Bij agendapunt 17 werd de Verordening op de Gemeentelijke Adviescommissie Omgevingskwaliteit Nederweert 2024 besproken. Volgens de tekst in het raadsvoorstel zou dit enkel inhouden dat het VNG-model geïmplementeerd zou worden omdat dit per 1 januari 2024 verplicht is onder de omgevingswet. Echter, er zaten wel degelijk heel veel verschillen tussen het VNG-model en de voorgestelde verordening. Op basis van de bestaande verordening erfgoedcommissie Nederweert én het VNG-model heeft de GroenLinks-fractie een amendement ingediend waaruit alle verschillen bleken (zie hieronder). En al snel kwam de aap uit de mouw. Het was niet alleen de bedoeling om de voor de omgevingswet verplichte verordening door te voeren, maar het was ook de bedoeling om de afwijking van de nu geldende verordening erfgoedcommissie Nederweert weg te poetsen.

Omdat er al vele malen vragen gesteld zijn over dit onderwerp, vond de GroenLinks-fractie dit een onacceptabele manier van werken. Tot op heden was de raad voorgehouden dat de situatie - waarin Nederweert zich moet behelpen met een commissie uit Leudal - tijdelijk zou zijn en dat deze ongewenste situatie per 1 januari 2024 beëindigd zou worden.

Het college gaf in eerste instantie aan geen bezwaar te hebben tegen twee van de voorgestelde punten in ons amendement. Toen wij het amendement in lijn met deze feedback aangepast hadden, voegde het college hieraan toe dat zij het amendement niet nodig vond. Het argument was dat het mogelijk tot extra werk zou kunnen leiden. Reden genoeg voor andere fracties om ons aangepaste amendement vervolgens weg te stemmen. 

Consequentie van deze slappe handelwijze is dat landschap en archeologische monumentenzorg in alle gemeenten van Nederland verzorgd worden door de plaatselijke gemeentelijke adviescommissie omgevingskwaliteit, behalve in Nederweert. De enige troots die ons rest is dat het college wel in alle toonaarden heeft bevestigd dat de adviescommissie omgevingskwaliteit gevraagd en ongevraagd advies kan blijven geven.

Verordening uitvoering en handhaving omgevingsrecht          

Bij agendapunt 18 Raadsvoorstel 2023-75 Verordening uitvoering en handhaving (U&H) omgevingsrecht gemeente Nederweert diende de GroenLinks-fractie een amendement in met tekstuele correcties die wij hadden ontdekt in het raadsvoorstel.

Dit amendement werd unaniem overgenomen.

Klachtenregeling

In het licht van Marieke's ervaringen als lid van de klachtadviescommissie (zie de uitklapbare tekst hieronder), was het voor Marieke moeilijk om te zien hoe haar verzoek van oktober 2022 om de verordening klachtadviescommissie Nederweert te actualiseren naar het voorbeeld van de klachtencommissie in Leudal, waar klachten wél serieus behandeld worden, door het college is gebruikt om de bestaande verordening klachtadviescommissie te vervangen door een klachtenregeling die de huidige praktijk poogt te formaliseren.

Aanvankelijk stond de nieuwe klachtenregeling op 10 oktober op de agenda maar behandeling is toen uitgesteld. Op 13 november heeft het college een informatieavond georganiseerd over dit onderwerp. Marieke had van tevoren gevraagd of een onafhankelijke deskundige de discussie zou kunnen leiden. Helaas was er alleen een algemeen jurist aanwezig die pas sinds juli 2022 in dienst is bij de gemeente.  Dit was iemand anders dan de bekwaam ogende jonge ambtenaar met ervaring op het gebied van klachtafhandeling bij andere gemeenten die Marieke op 14 juni als lid van de klachtadviescommissie had ontmoet.

Samen met de raadsvoorzitter, hield deze algemeen jurist de raadsleden voor dat het grote voordeel van de nu voorgestelde klachtenregeling zou zijn

• dat we met een externe commissie zouden werken in plaats van een commissie bestaande uit raadsleden en de burgemeester
• dat raadsleden in de commissie niet meer hoeven te oordelen over klachten die aan hun zelf zijn gericht.

Deze argumenten slaan echter kant noch wal.

• Volgens de huidige verordening hoeven er helemaal geen raadsleden in de commissie te zitten. Het is heel vreemd dat iedereen in Nederweert dit denkt.
• De verordening kent ook geen plaatsvervangende leden. De commissie moet uit minimaal twee leden bestaan maar dat mogen er best meer zijn. We kunnen de huidige raadsleden dus eenvoudig vervangen door externe deskundige leden.
• In de bestaande verordening staat in lid 3 van artikel 3 de tekst: “De burgemeester is voorzitter van de commissie". Als we dit vervangen door "De commissie kiest uit haar midden een voorzitter” dan hebben we de externe onafhankelijke en deskundige commissie die we willen!

Aan de klachtenregeling die het college aan de raad voorstelde kleven wat de GroenLinks-fractie betreft de volgende nadelen:

• de afhandeling van klachten wordt volledig opknipt tussen de verschillende bestuursorganen; volgens Artikel 2 mag de raad enkel nog oordelen over taken die onder de “eigen bevoegdheden” vallen.
  
  Hiermee wordt de controlerende rol van de raad richting college ondermijnd.
• elk bestuursorgaan mag zelf beslissen om het advies van de externe klachtencommissie - over de aan datzelfde bestuursorgaan gerichte klacht - naast zich neer te leggen.
  
  Hiermee geeft de raad het college opnieuw meer macht dan de wetgever heeft bedoeld.
• de klachtencoördinator, die in dienst is van de gemeente, wordt tevens secretaris van de klachtencommissie.
  
  Hiermee wordt de onafhankelijkheid van de klachtencommissie op zijn zachtst gezegd discutabel. 
• de leden van de externe klachtencommissie worden benoemd door het college en niet, zoals in de huidige verordening, door de raad.
  
  Op deze wijze is er helemaal geen sprake meer van onafhankelijkheid.
• in plaats van de huidige verordening komt er een klachtenregeling. Een verordening moet worden vastgesteld door de raad en een regeling niet.
  
  Blijkbaar hecht het college eraan de raad van Nederweert nog zwakker te maken dan deze al is. 

Tijdens de vergadering bracht de heer Hoeben van de CDA-fractie een mondeling amendement in. Hij stelde voor om de klachtenregeling over te nemen, maar de leden niet door het college maar door de raad te laten benoemen. Helaas heeft dit amendement het, ondanks steun van GroenLinks en Nederweert Anders, niet gehaald. De andere leden van de CDA-fractie steunden het amendement van de heer Hoeben helaas niet.

Wel werd door de heer Verheijen van de CDA-fractie nog een motie ingediend en aangenomen waarmee de raad jaarlijks de ingediende klachten gaat evalueren.

Voor de GroenLinks-fractie is dit compromis te slap. De GroenLinks-fractie beraadt zich nog eventuele vervolgstappen. Wij delen onze uitgebreide analyse hier op onze website omdat wij ons oprecht zorgen maken over de rechtspositie van de inwoners in Nederweert. Het laatste woord is hier dan ook nog niet over gezegd.

TV-uitzending Argos

Bij de politiek bestuurlijke actualiteiten stelde onze fractie vragen over de TV-uitzending van Argos die donderdagavond 7 december op TV was. Tijdens de TV uitzending “een stal vol” vertelde wethouder Meessen dat ook hij het niet uit te leggen vindt dat aan de ene kant van de straat een agrariër met belastinggeld wordt uitgekocht, terwijl aan de andere kant van de straat toestemming gegeven wordt om verder uit te breiden. Het verbaasde onze fractie dat het er tijdens de TV-uitzending op leek alsof de wethouder alle verantwoordelijkheid leek af te schuiven op het Rijk. Gelukkig werd dit in de radiouitzending van Argos van zaterdag 9 december allemaal wat beter in context geplaatst.

Tijdens de raadsvergadering ging de wethouder helaas niet in op de door onze fractie gestelde vragen of hij bereid was om de instrumenten die de gemeente wél heeft (denk aan de crisis- en herstelwet) in te zetten om dergelijke situaties te voorkomen. De wethouder verschuilde zich slechts achter de journalistieke vrijheid van Argos. 

Regiodeal Midden-Limburg

Onze laatste vraag van deze raadsvergadering ging over de aanvraag regiodeal Midden-Limburg. Onze fractie gaf aan geschrokken te zijn van de weerzin tegen natuurgebieden die wij erin lezen. Natuurontwikkeling lijkt volgens de aanvraag slechts in de kernen te hoeven gebeuren, terwijl de grootste uitdaging voor afnemende biodiversiteit zich afspeelt in ons buitengebied. In de aanvraag wordt volledig voorbijgegaan aan de impact van landbouw op de ecologie. Bovendien staat in deze aanvraag niets over hoe toerisme en recreatie in deze regio te rijmen valt met de oververtegenwoordiging aan pluimveehouderijen. Juist deze bedrijven veroorzaken een enorme fijnstofuitstoot en stankoverlast. Mensen van buiten komen graag naar onze regio voor de natuur, voor de rust en de ruimte. Maar in de aanvraag wordt het buitengebied enkel geframed als speeltuin voor criminelen. Waarom zetten we de natuur en biodiversiteit van Midden-Limburg niet op de kaart als groene long tussen Eindhoven, Dusseldorf en Maastricht/Aaken?

Ook mist de GroenLinks-fractie in deze aanvraag onderzoek naar behoeften van de “doelgroepen” die wij willen aantrekken. Vragen die hierbij centraal zouden moeten staan zijn volgens ons: Welke internationale werknemers wil je aantrekken? Waar hebben zij behoefte aan? Waar hebben de theoretisch of praktisch geschoolde jongeren behoefte aan? Wat moet er gebeuren om juist hen met succes hiernaartoe te halen?

Blijkbaar schoot onze vraagstelling wethouder Meessen in het verkeerde keelgat. Hij begon onze fractievoorzitter toe te snauwen. Dit deed hij ook tijdens de raadsvergadering op 27 juni 2023. Ook deze keer greep de raadsvoorzitter niet in. Hoewel Marieke in eerste instantie schrok van de overtrokken reactie, liet zij zich niet uit het veld slaan en legde normaals uit dat zij echt vindt dat er kansen zijn in Midden-Limburg voor natuur en werkgelegenheid die met deze aanvraag worden gemist. In de tweede termijn reageerde wethouder Meessen gelukkig wel inhoudelijk en gaf aan dat je in maximaal 10 pagina’s als kleine gemeente concessies moet doen en dat het natuurlijk altijd beter kan. Ook gaf hij aan dat hij er wel voor had gezorgd dat er tekst uit onze motie “Niet Alles Kan Overal” verwerkt was in de aanvraag. 

Amendementen

De door GroenLinks tijdens deze raadsvergadering ingediende amendementen tref je hieronder aan.